De meeste hardlopers hebben wel eens van het begrip supercompensatie gehoord. Het is een prachtige eigenschap van ons lichaam. Dit mechanisme zorgt er namelijk voor dat we door training beter worden. Hoe? Tijdens het trainen belasten we ons lichaam. Dit zorgt ervoor dat we onze spieren beschadigen. Ons lichaam is echter in staat om die beschadigingen te repareren. En zo goed zelfs dat de spieren sterker worden dan dat ze waren, beter dan het origineel. Door ons lichaam op de proef te stellen, het gedoseerd door de mangel te halen, maken we het sterker.
Ons lichaam heeft er baat bij om zo nu en dan uit de comfort zone gehaald te worden. What doesn’t kill you, makes you stronger, dat is het idee achter het principe van supercompensatie. Een geniaal principe in haar eenvoud en effectiviteit. Zo geniaal dat het bijna goddelijk is. En wat blijkt, dat is ook het. Letterlijk dan. Het blijkt namelijk een belangrijke sleutel tot een eeuwige jeugd. Dat stelt althans de Australische wetenschapper David Sinclair.
Sinclair houdt zich bezig met onderzoek naar ouderdom. Hij graaft diep in onze genen op zoek naar het geheim van die eeuwige jeugd. In zijn ogen zijn we zelfs al dicht bij een situatie waarbij we ouderdom gaan zien als een behandelbare aandoening. In zijn boek Lifespan beschrijft hij bijvoorbeeld een onderzoek bij muizen waarbij men er met succes in geslaagd is de biologische klok terug te draaien. Het levert een fascinerende foto op van twee even oude muizen. De een rimpelig en kwetsbaar, de ander niet alleen een stuk groter maar met een vacht en houding die blaakt van gezondheid. Ook al is dit experiment zeker niet klakkeloos toe te passen bij mensen, is dit wel degelijk een bijzondere doorbraak.
Toch hoeven we voorlopig nog niet te rekenen op een pil die ons de eeuwige jeugd kan garanderen. Maar tot het zover is, kunnen we ook het nodige zelf doen, zo stelt Sinclair. In hun zoektocht zijn wetenschappers zoals Sinclair het nodige te weten gekomen over veroudering. En ook over de mechanismes om deze veroudering te remmen. En wat blijkt, die mechanismes hebben verdacht veel weg van het principe van supercompensatie. Ook op genetisch niveau is dit principe van toepassing. ‘Our genes didn’t evolve for a life of pampered comfort’, zo schrijft Sinclair. We hebben er ook op dit kleinschalige niveau baat bij om ons lichaam regelmatig uit de comfort zone te halen. Het zet een overlevingsmechanisme in gang.
Sinclair laat zien hoe dit werkt met voeding. Het kan volgens hem geen kwaad het lichaam soms even af te snijden van de energietoevoer. Hetzelfde geldt voor temperatuur. Het lichaam heeft baat bij enige thermische prikkeling, en dan met name kou. Maar, en daarmee is de cirkel weer helemaal rond, vooral door te bewegen. Regelmatig sporten zorgt er voor dat de genen geactiveerd worden die ons jong houden op celniveau. En wil je een maximaal effect? Zorg er dan voor dat je regelmatig met hoge intensiteit, op zo’n 70 tot 85 procent van je maximale hartfrequentie, beweegt.
Dus totdat die pil vol eeuwige jeugd voorhanden is, blijf bewegen. Het is niet alleen supercompenserend, maar ook nog eens superbevredigend.